سخنرانی امام در 14 خرداد 1359 به مناسبت قیام 15 خرداد
15 خرداد یک مصیبتى بود براى ملت ما، لکن مبدأ جنبش بود. لکن مبارک بود براى ملت که منتهى شد به یک امر بزرگى و آن استقلال کشور و آزادى براى همه مملکت.
بسم اللّه الرحمن الرحیم
15 خرداد، نقطه عطفى در تاریخ کشور
15 خرداد نزدیک است و این روزى است که ملت ما نباید از یاد ببرد و نمىبرد. 15خرداد یک نقطه عطفى است در تاریخ کشور ما که از همان وقت شروع به فعالیت سیاسى شد و روحانیون از همان وقت خودشان را مجهز کردند. روز 15 خرداد آنطورى که من بعد از اینکه از حبس بیرون آمدم براى من نقل کردند، عمال شاه در بسیارى از شهرستانها که قیام کرده بودند دست به کشتار زدند، و آنطورى که به من گفتند حدود پانزده هزار شهید داشتیم در 15 خرداد، و ما این قلم را آن وقت خیلى بزرگ مىشمردیم و بزرگ هم بود، لکن بعدها جنایاتى که از طرف شاه؛ شاه مخلوع به کشور ما وارد شد بیشتر از این معانى بود.
ما نمىتوانیم تصور کنیم این جنایاتى که از 15 خرداد تا رفتن بختیار از این مملکت به دست عمال شاه، و به دست عمال آمریکا در این کشور واقع شد، قدرت اینکه احصا کنیم آنها را نداریم. ما اجمالى از این جنایات را مىتوانیم بگوییم یا تصور کنیم. تفصیل این جنایات اصلًا قابل احصا نیست. ما چطور مىتوانیم 15 خرداد، معلولینش را بفهمیم چقدر بود، معدومینش و شهدا مىگویند پانزده هزار بوده است. لکن مصدومین و معلولین، کسانى که اعضاى خودشان را در آن گیرودار از دست دادند ما چطور مىتوانیم بیان کنیم یا تصور کنیم. لکن در عین حالى که 15 خرداد یک مصیبتى بود براى ملت ما، لکن مبدأ جنبش بود. از همان وقت و جلوتر از آن وقت روحانیون قیام کردند و به دست روحانیون نهضت شروع شد، از قم شروع شد و 15 خرداد یک انعکاسى بود از همان قیام.
روحانیت را گرفتند قریب تمام علماى تهران را گرفتند و حبس کردند، و شاید مدتى هم علماى تهران و وعاظ تهران در حبس بودند و بعد بتدریج رها شدند، و از آنجا شروع شد به نهضت و مخالفت. در عین حالى که 15 خرداد مصیبت براى ما بود لکن این موهبت هم خداى تبارک و تعالى، به ما عطا کرد که مردم بیدار شدند و لبیک گفتند به صداى روحانیون. و در همه جا، در همه مملکت این نهضت شروع کرد و مبدأش از همان 15 خرداد بود، و بعد کم کم تدریجاً ریشه گرفت. و بعد که در این آخرى دیگر زیادتر شد و بیشتر شد نهضت مردم، پیشتر رفت نهضت مردم و قیام همگانى شد.بحمداللّه ریشه اجانب از این مملکت کنده شد و شاه سابق از ایران رفت؛ گرچه آمریکا او را پناه داد و الآن هم در پناه آمریکاست، منتها در مصر یا در حوالى مصر به سر مىبرد که آنها هم در قبضه آمریکاست. بنابراین 15 خرداد در عین حالى که مصیبت بود، لکن مبارک بود براى ملت که منتهى شد به یک امر بزرگى و آن استقلال کشور و آزادى براى همه مملکت.