به مناسبت سالروز شهادت شهید مدرس:
الگوهای رفتاری شهید آیت الله سید حسن مدرس
شهید مدرّس یکی از الگوهای برجسته ی تاریخ معاصر کشور ما و از چهره های درخشانی است که ویژگی های شخصیتی او، نوع نگرش و جهت گیری هایش، جالب، اصولی، قابل تأمّل و الگوبرداری است.
دهم آذر سالروز شهادت آیت‌الله سید حسن مدرس به عنوان روز مجلس نامگذاری شده است. شهید مدرّس یکی از الگوهای برجسته ی تاریخ معاصر کشور ما و از چهره های درخشانی است که ویژگی های شخصیتی او، نوع نگرش و جهت گیری هایش، جالب، اصولی، قابل تأمّل و الگوبرداری است.
حضرت امام خامنه‌ای (مد‌ظله‌العالی) در بیاناتی به تشریح علت برجسته شدن شخصیت شهید «آیت‌الله سید حسن مدرس» در تاریخ ایران پرداختند.
ایشان فرمودند: «مجلس باید مجلسی باشد که بتواند مقابل زورگویی‌ها، زیاده‌خواهی‌ها، ارعاب و تطمیع قدرتمندان جهانی بایستد و مصالح کشور و ملت را محاسبه کند و دنبال آن برود. امام خمینی (ره) بار‌ها اسم «مدرس» را می‌آوردند. مگر خصوصیت مدرس چه بود؟ از شهید مدرس عالم‌تر هم داشتیم.
برجسته‌ترین خصوصیت شهید مدرس هم این بود که هیچ عامل ارعاب، تهدید، تطمیع و فریبکاری در او اثر نمی‌کرد. حتی همان هنگامی که علی‌الظاهر فضا را ضد او متشنج کرده بودند به طوری که علیه او شعار می‌دادند، او ایستاد و حرف خودش را زد.
این خصوصیت یک نماینده خوب در مجلس است.»
زندگینامه شهید مدرس
شهید سید حسن مدرس، در روستای «سرابه کچو» از توابع اردستان اصفهان به دنیا آمد. پس از اتمام تحصیلات در اصفهان عازم عتبات عالیات شد و در نزد اساتید بزرگی چون آخوند خراسانی و میرزای شیرازی به ادامه تحصیل پرداخت و به درجه اجتهاد رسید. مخالفت با ستمگریهای ظل السلطان (فرزند بزرگ ناصرالدین شاه و حاکم اصفهان) او را در امور سیاسی آبدیده کرد. در مجلس دوم به عنوان یکی از پنج نفر علمای طراز اول از سوی مراجع تقلید انتخاب شد و با حاج آقا نوراللّه نجفی (یکی از پنج نفر علمای طراز اول) به تهران آمد. در جریان قیام محمدعلی میرزا به همراه سایر مشروطه خواهان به مقاومت برخاست و در نتیجه این قیام با شکست رو به رو شد و به دنبال آن مصادره اموال شورشیان پیش آمد که با اولتیماتوم 1911 میلادی روسیه مواجه گردید. این اولتیماتوم با مخالفت شهید خیابانی و شهید مدرس رد شد. در قضیه مهاجرت که به دنبال اشغال بخشهایی از خاک ایران در جنگ جهانی اول به وقوع پیوست، وی تصدی دو وزارتخانه دولت آزاد در تبعید را به عهده داشت (1335 ه. ق.) قرارداد 1919 میلادی که به دنبال پیروزی بلشویکها در روسیه و سعی انگلیس در روی کار آوردن دولتی مقتدر و وابسته در ایران، بین وثوق الدوله و کاکس منعقد شده بود با مخالفت شدید مدرس لغو گردید. در جریان کودتای 1299 ه. ش. رضاخان، بشدت با آن به مخالفت برخاست و این مخالفتها با رضاخان تا هنگام تبعید وی در 16 مهرماه 1307 ادامه یافت و سپس، پس از ده سال در شهر کاشمر در عصر روز 27 ماه مبارک رمضان سال 1316 ه. ش. با زبان روزه او را مسموم و به دستور رضا خان او را به شهادت میرسانند.