به گزارش شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی کشورمان در استراتژی گام دوم انقلاب، اولویت را به همسایگان خود در منطقه عربی و آسیای میانه داده است؛ بر این اساس، استراتژی ایران مبتنی بر همکاری متقابل با دولت‌های مخالف جبهه غرب است، همانطور که امیرعبداللهیان در مورد توافق‌هایی با چین، روسیه و هند، از این موضوع پرده برداشت.

نکته حائز اهمیت این‌که در صورتی که آمریکا و دولت‌های اروپایی دریابند که دیگر قدرت تحمیل اراده خود بر دیگر دولت‌ها را ندارند، امکان برقراری روابطی با آمریکا و اروپا هم وجود دارد.

مبارزه با تروریسم اقتصادی

جمهوری اسلامی ایران سعی می‌کند استراتژی محور مقاومت را براساس «مبارزه با تروریسم اقتصادی» طرح‌ریزی کند و به گفته امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه این مهم از طریق توجه به الگو‌های اقتصادی جایگزین الگو‌های تخریب جوامع و دولت‌ها محقق می‌شود.

در همین راستا رئیس جمهور محسن رضایی را به‌عنوان مسئول هماهنگی اقتصادی بین سه قوه مجریه، مقننه و قضائیه تعیین کرد و وزارت‌خارجه نیز از سوی دیگر هماهنگی محور مقاومت در بین دولت‌های همسایه و جهان را بر عهده گرفته است.

به این ترتیب الگوی جایگزین، در حال برداشتن گام‌های اولیه خود به سمت یک نظام اقتصادی جدید است که رضایی و دولت رئیسی کشور‌ها را به آن دعوت می‌کنند و مبنای این نظام، بومی‌سازی ثروت در ایران و منطقه از راه توقف تکیه بر واردات و تقویت مبادلات با دولت‌های همسایه و منطقه است.

تمرکز این الگوی جایگزین، بر زندگی تولیدی به جای زندگی مصرفی از طریق تقویت صنایع داخلی و سطوح تولید تاسیسات کوچک و متوسط است که این امر خود به ایجاد فرصت‌های شغلی می‌انجامد و از نیاز به حضور شرکت‌های بزرگ خارجی در بازار‌های بین المللی می‌کاهد.

به نظر می‌رسد بایدن رئیس جمهور ایالات متحده که برای خارج کردن ارتش‌های متحدان اروپایی‌اش از منطقه آماده می‌شود برخی دولت‌های وابسته به خود را در منطقه خاورمیانه به همکاری و شراکت دعوت می‌کند، به این امید که بتواند با آمیزشی از یک خط مشی قدیم-جدید، بحران‌ها را به نفع خود مدیریت کند، اما محور مقاومت با بنا نهادن یک نظام اقتصادی جدید، راه را بر تمام الگو‌های قدیم و جدید آمریکا و متحدانش می‌بندد.

روابط تهران با کشور‌های همسایه یکسان نیست

نکته مهم در توسعه روابط این است که روابط تهران با کشور‌های همسایه یکسان نیست؛ زیرا کشوری مانند عراق مناسبات تجاری خوبی با ایران دارد، اما روابط با برخی کشور‌های عربی مانند عربستان، بحرین و امارات در حالتی از تعلیق به سر می‌برد.

دولت دوازدهم علیرغم درخواست‌های فراوان برای اصلاح روابط با کشور‌های همسایه، به لحاظ تحولات بین‌المللی پاسخی از این کشور‌ها دریافت نکرد و می‌توان گفت که روحانی در حالی پاستور را ترک می‌کند که روابط ایران با بسیاری از کشور‌های همسایه عربی منطقه در پایین سطح آن قرار دارد.

حجت‌الاسلام سید ابراهیم رئیسی پیش از انتخابات ریاست جمهوری و در مناظرات انتخاباتی بار‌ها با انگیزه‌های اقتصادی و تجاری بر گسترش روابط با کشور‌های همسایه تأکید کرد و گفت که سعی دارد از طریق بهبود و ارتقا روابط با کشور‌های همسایه، اقتصاد کشور را نجات دهد.

بر اساس حقوق بین‌الملل، تنش‌زدایی در روابط بین دو کشور نیازمند وجود اراده دوجانبه بوده و به نظر می‌رسد با توجه به شواهد، عربستان و برخی از کشور‌های همسایه تمایل زیادی برای اتخاذ سیاست تنش‌زدایی در روابط خود با ایران دارند؛ البته ریاض در حالی که برای برقراری روابط با ایران تلاش می‌کند، در روز‌های گذشته توافقنامه نفتی با اسلام آباد منعقد کرد که تلاشی برای کاهش نفوذ تهران در پاکستان به شمار می‌رود.

از نظر حجت‌الاسلام از طریق تقویت روابط به خصوص در حوزه اقتصادی با کشور‌های همسایه و منطقه می‌توان منافع کشور را تأمین کرد.

وی در هنگام ثبت نام در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، گفت که «سیاست خارجی نظام تعامل با همه کشور‌ها به ویژه همسایگان است. با کسانی که قصد دشمنی نداشته باشند، تعامل خواهیم داشت آن هم به شکل دوستانه، عزتمندانه و مقتدرانه»؛ بنابراین، اولویت تعامل در دولت سیزدهم با همسایگان جمهوری اسلامی ایران و کشور‌های منطقه غرب آسیا و آسیای مرکزی است.