شب قدر؛ فرصتی برای تولدی دوباره
از آنجا که ارزش شبهای قدر بالاتر از هزار شب است و با توجه به اینکه سرنوشت یک ساله افراد در این شبها رقم میخورد، به همین دلیل بسیاری از کارشناسان مذهبی بر این باورند که این شب فرصتی ویژه برای آمرزش گناهان و تولدی دوباره برای افراد است.
همه ساله با نزدیک شدن به شب قدر در ماه مبارک رمضان، مسلمانان جهان برای راز و نیاز ویژه با خدا آماده شده و برای استفاده از این فرصت طلایی، شب را تا صبح بیدار میمانند تا از خدا درخواست کنند که بهترین سرنوشت را برای یک سال آینده آنها رقم بزنند. چراکه در شب قدر، سرنوشت و تقدیر یک ساله افراد رقم خواهد خورد و طبیعی است که هر انسانی برای اینکه بتواند در آینده هم از لحاظ مادی و هم از لحاظ معنوی در بهترین جایگاه قرار بگیرد، این شب که ارزش آن بالاتر از هزاران شب است را گرامی داشته و برای رسیدن به آرزوهای خود دست به دعا میشود.
شب قدر، علاوه بر اینکه مقدر خلائق در آن رقم میخورد از چنان ارزشی برخوردار است که خداوند برای بیان ارزش آن یک سوره را به این نام قرار داده است. همچنین برخی معتقدند که به دلیل اینکه مقدر افراد در این شب رقم میخورد به همین دلیل نام یکی از سورههای قرآن به نام قدر انتخاب شده است و یکی دیگر از ویژگیهای بارز شب قدر این است که اولین آیات قرآن نیز در این شب بر پیامبر گرامی اسلام نازل شده است و همه موارد بیان شده گواهی بر بالا بودن ارزش این شب است.
از امامان معصوم گرفته تا کارشناسان مذهبی امروز، همه بر این نکته تأکید داشته و دارند که شبهای قدر بهترین فرصت برای توبه افراد و طلب آمرزش گناه کاران از خداوند به دلیل کارهایی است که در گذشته انجام داده اند. از طرفی برخی نیز بر این باورند که برکت شبهای قدر به اندازهای است که قابل توصیف نخواهد بود، ولی با این حال ارزش این شب به خوابیدن، به بطالت گذراندن و صرف درک زمانی نیست، بلکه احادیث و روایات نشان میدهد که ارزش شب قدر به دعا، نماز و عبادت در این شب است. ویژگیهای این شب منجر به این شده است تا مسلمانان جهان به ویژه ملت ایران تلاش بسیاری در راستای توسل به خدا انجام دهند تا در آینده از لحاظ مختلف سرنوشتی ایده آل داشته باشند.
ارزش این ماه به اندازهای است که امام صادق (ع) به یارانش درباره فضیلت این شب گفتند که انجام عمل صالح در شبهای قدر از انجام همان عمل صالح در هزار ماه بیشتر است. همچنین از امام علی (ع) نقل است که در شب قدر فرشتگان و نویسندگان به آسمان دنیا فرود مىآیند و همگى وقایعى را که در آن سال واقع مىشود و هر رویدادى را که به بندگان مىرسد و هر امرى را که مشیّت خداى عزّ و جلّ به آن تعلّق گرفته است، مىنویسند؛ بنابراین خداى تبارک و تعالى هر چیز از آنها را که مقدم مىدارد و هر چه را که بخواهد به تأخیر مىاندازد و محو مىکند و ثابت مىدارد. همین ویژگیها است که همه مردم با هر مقدار از عملی که در گذشته انجام داده اند را وادار میکند تا به هر نحوی که شده برای توسل به خدا تلاش کنند؛ به این امید که شاید اعمال ناپسند آنها در گذشته مورد عفو و بخشش قرار گیرد.
همچنین یکی از مواردی که همواره مطرح است، تعیین زمان دقیق شب قدر است و از آنجا که در قرآن کریم هم هیچ آیهای درباره روز دقیق شب قدر نداریم، از این رو در روایات و احادیث شب قدر، یکی از روزهای ۱۹، ۲۱، ۲۳ و ۲۷ ماه مبارک رمضان است که این مساله به دلیل شناور بودن این شب در طول ماه رمضان است. به گفته اکثر کارشناسان مذهبی، شب قدر یکی از این چهار شب است، لذا مسلمانان هر چهار شب را با راز و نیاز کردن با خدا و انجام عمل صالح گرامی میدارند.
اما نکته مهم درباره شب قدر این است که خداوند، شب قدر را فرصتی برای گناه کاران قرار داده است تا بار دیگر به مسیر درست بازگردند. فرصت دادن به افراد در مبانی اسلام همواره مورد تأکید بوده است و درحال حاضر نیز در جمهوری اسلامی ایران در مناسبتهای مختلف مانند عید سعید فطر و. به زندانیان فرصتی دوباره داده میشود تا نسبت به اقدامات نابخردانه خود تأمل کنند. همین موضوع در حجم بزرگتر همان فرصتی است که خداوند در شب قدر به افراد داده است تا آنها در تعیین سرنوشت و تقدیر خود دست به دعا و راز و نیاز با خدا بردارند و از همه مهمتر به دلیل گناههایی که در گذشته داشتند، طلب مغفرت کنند.
بنابراین از آنجا که خداوند دلسوز بندگانش است، لذا فرصتی را برای افراد قرار داده تا آنها با انجام عمل صالح مرتبه معنوی خود را بالا ببرند تا به نتایج مثبت هم در این دنیا و هم در آخرت دست یابند و طبیعی است که همه مسلمانان باید ممنون خدا باشند که چنین راه بازگشتی برای آنها مهیا شده است.
حرف آخر اینکه از جمعبندی موارد بیان شده و احادیث و روایات، این طور میتوان نتیجه گرفت که تقدیر و سرنوشت انسانها تا سال آینده در تمام حوزهها در شب قدر تعیین میشود، لذا مومنان باید با تمام تلاش و البته به خاطر عاقبت به خیری خودشان برای پاسداشت این شب اهتمام داشته باشند.