حضرت علی علیه السلام فرزند حضرت ابوطالب فرزند عبد المطلب بن هاشم بن عبد مناف و مادرش هم فاطمه دختر اسد بن هاشم بود بنابراین علی علیه السلام از هر دو طرف هاشمی نسب است. امام علی(ع) در روز جمعه 13 رجب سال سی ‏ام عام الفیل و در خانه ی خدا متولد شدند. هنگام شهادت سن شریف حضرت علی علیه السلام 63 سال و مدت امامتش نزدیک 30 سال و دوران خلافت ظاهریش نیز در حدود پنج سال بود.

 

 علی (ع) امام معصوم و انسان کاملی است که تمام رفتار و سخنان او برای ما حجّت و اعتبار دارد او قرآن ناطق و امام مبینی است که هیچ کس قدرش را ندانست تا زمانی که در مسجد و محراب به خون غلتید، او به هنگام خشم بر دشمنان خدا قاطع ولی در مقابل کودک یتیم آن قدر متواضع و مهربان بود که در برابر طفل یتیم روی خاک می نشست، دست مرحمت بر سر او گذاشته و آه می‏ کشید و می‏ فرمود:بر هیچ چیزی مثل کودکان یتیم آه نکشیده ام.

 

 ابوالحسن، ابوالحسین، ابوتراب، ابو السبطین و الریحانتین از کنیه های امام علی(ع) است.امیرالمومنین، سیّد الوصیین، سیّد المسلمین، سیّد الاوصیا، سیّد العرب، خلیفة رسول الله، امام المتّقین، یعسوب المومنین، حیدر، مرتضی و وصی از جمله القاب آن حضرت است.

 

19 ماه رمضان عبدالرحمن بن ملجم مرادى به قصد کشتن حضرت علی (ع) وارد کوفه شد. آن ملعون شمشیرى مسموم همراه خود برداشت و سحرگاه به مسجد کوفه وارد گشت.میان خفتگان افتاد. حضرت على(علیه‎السلام) اذان گفت و داخل مسجد شد، سپس به محراب رفت و ایستاد و نماز را آغاز کرد، به رکوع و سپس به سجده رفت. چون سر از سجده نخست برداشت، ابن ملجم او را ضربت زد و ضربت او بر جاى ضربتى که عمرو پسر عبدود در جنگ خندق بدو زده بود آمد. ابن ملجم گریخت و على در محراب افتاد.

در همین لحظه امام اظهار داشت: «فزْت و ربّ الْکعْبة»؛ قسم به پروردگار کعبه، رستگار و سعادتمند شدم .