توافق برد- برد هسته ای که در تیرماه پارسال بر آن مُهر تایید زده شد و دیماه همان سال نیز به مرحله اجرایی سازی رسید، تاکنون مورد حمایت جهانی قرار داشته است.



نه تنها کشورهای مذاکره کننده که دیگر کشورهای جهان نیز به حمایت از آن برخاسته اند. هر چند هیچ کشوری به دلیل تحولات سیاسی داخلی نمی تواند بر این توافق معتبر بین المللی تاثیر گذارد اما روی کارآمدن «دونالد ترامپ» رییس جمهوری جدید آمریکا بیش از پیش بر ضرورت اعلان پایبندی به توافق افزوده است.

** حمایت اتحادیه ای از برجام



به تازگی یکی از تازه ترین و در عین حال موثرترین گام های پایبندی بر اجرای برجام از طرف «فدریکا موگرینی» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برداشته شد.



وی تا قبل از تحقق برجام به عنوان هماهنگ کننده گفت وگوهای هسته ای بین ایران و قدرت های بزرگ، نقش مهمی را در نتیجه بخشی رایزنی های هسته ای ایفا کرد. طبیعی است که وی به نمایندگی اتحادیه اروپا اجازه ندهد توافق هسته ای دستخوش غرض ورزی و رفتارهای سلیقه ای برخی ناآگاهان به امور و قواعد بین المللی قرار گیرد.



مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا 21 بهمن ماه جاری در سفری دو روزه به آمریکا در ارتباط با توافق هسته ای و ضرورت پایبندی به آن با چند مقام برجسته دولت ترامپ به گفت وگو پرداخت.



«رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه آمریکا، «مایکل فلین» مشاور امنیت ملی، «جرد کوشنر» مشاور و داماد ترامپ، «جان مک کین» رییس کمیته خدمات نظامی سنای آمریکا، سناتور«باب کورکر» رییس کمیته روابط خارجی سنا و «ران جانسون» رییس کمیته امنیت ملی سنا از آن جمله بودند.



در جریان این سفر موگرینی ضمن بیان این موضوع که برجام برای همه سود داشته است، تاکید کرد که توافق هسته ای باید به طور کامل مورد احترام واقع شود.



همچنین مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت:« نمی توانم بگویم که تغییری در مواضع دولت جدید آمریکا در قبال توافق هسته ای ایجاد شده اما حفظ این توافق یکی از اولویت های نخست اتحادیه اروپا خواهد بود زیرا از دیدگاه ما توافق هسته ای کارآمد بوده است.»



در کنار مواضع حمایتی موگرینی، مقام های دیگر کشورهای عضو گروه 1+5 پس از پیروزی ترامپ در انتخابات ساکت ننشسته و از لزوم پایبندی به برجام سخن به میان آورده اند.



شانزدهم همین ماه (بهمن) بود که «میکائیل کلور برشتولد» سفیر کشور آلمان در ایران، برجام را مسیری درست برای حل موضوع هسته ای دانست و تاکید کرد که آلمان همچنان با تمام توان از آن حمایت می کند.



چندی پیش نیز «ترزا می» نخست وزیر انگلیس در گردهمایی اعضای جمهوری خواه کنگره در شهر فیلادلفیای آمریکا از توافق هسته‌ای دفاع کرد.



وی گفت: این توافق باید با ‌دقت زیاد اجرا شود و باید با هرگونه نقض توافق قاطعانه و به‌ سرعت برخورد کرد.

«فرانسوا اولاند» رییس جمهوری فرانسه از دیگر سران اروپایی بود که با رییس جمهوری جدید آمریکا در ارتباط با توافق هسته ای صحبت کرد و ضرورت احترام به برجام را یادآور شد.

** حمایت اعضای غیراروپایی 1+5 از برجام



در هفته های گذشته علاوه بر مسوولان و سران کشورهای اروپایی عضو گروه 1+5، دیگر کشورهای نقش آفرین در گفت وگوها همچون روسیه و چین نیز حمایت و پایبندی خود را از برجام اعلام کرده اند.



در سفری که به تازگی «سیدعباس عراقچی» معاون وزارت امور خارجه به روسیه داشت در این ارتباط با مقام های آن کشور از جمله «سرگئی ریابکوف» همتای روس خود به رایزنی پرداخت که هماهنگی قاطعانه در اجرای برجام برآیند این مذاکرات پنج ساعته بود.



پس از برجام، ایران و روسیه با تکیه بر بندهای 56 و 57 متن توافق بارها اقدام به مبادله هسته ای کرده اند.



کمتر از سه هفته به روز اجرای برنامه جامع اقدام مشترک و لغو تمامی تحریم های قید شده در متن توافق، زمان باقی بود که 197 تُن کیک زرد از روسیه و قزاقستان وارد ایران شد و در مقابل تهران 11 تُن اورانیوم غنی شده خود را به مسکو تحویل داد. این همکاری ها همچنان ادامه یافت تازه ترین معامله به 19 بهمن ماه جاری باز می گردد.



در جریان معامله اخیر، سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان از انتقال محمولۀ 149 تُنی کیک زرد از روسیه به ایران خبر داد.



چین از دیگر کشورهای غیراروپایی عضو گروه 1+5 است که سران آن بارها از ضرورت پایبندی به برجام سخن گفته اند.



«وانگ یی» وزیر امور خارجه‌ چین مدتی پیش پس از دیدار با «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه کشورمان در کنفرانس مشترک رسانه ‌ای گفت اجرای توافق هسته‌ ای مسوولیت و وظیفه‌ مشترک همه‌ گروه‌ های درگیر است و نباید دستخوش هر نوع تغییرات در شرایط داخلی کشورهای مربوطه قرار گیرد.



در مجموع، پس از توافق هسته ای اجماعی نانوشته در حمایت از برجام شکل گرفته است و حتی کشورهایی که در مذاکرات حضور نداشته اند بر اهمیت پایداری برجام اصرار می کنند. به عنوان نمونه «استفان لوفون» نخست ‌وزیر سوئد که چند روز پیش در صدر هیاتی سیاسی و اقتصادی به ایران سفر کرد، به حمایت از برجام پرداخت.



وی گفت: سوئد از اجرای کامل توافق برجام حمایت می کند و تمامی تلاش خود را برای اجرای آن و ایجاد روابط مالی و بانکی بکار می گیرد.



هر چند کارشکنی های دشمنان ایران برای ضربه زدن به برجام همچنان ادامه دارد و سفر کنونی «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی به آمریکا را می توان در این راستا تفسیر کرد اما اجماع جهانی و توافق همگانی بر کارامدی برجام، راه را بر هر گونه فرافکنی خواهد بست.

* ابرنا