برای دریافت اندازه اصلی بر روی تصویر کلیک کنید

 

برای دریافت اینفوگرافی فجر امید کلیک کنید

 

 

  زیرساخت

 

شاخص تغییرات در تقسیمات کشوری

 

 ماخذ:  نشریه سری زمانی 55 ساله کشور، مرکز آمار ایران

 

نظام تقسیمات کشوری عبارت است از تقسيم و ساماندهي فضاي سرزميني به واحدهاي همگن به منظور اعمال حاکميت ملي، فراهم آوردن موجبات هماهنگي در فعاليت‌هاي مختلف سازمان‌ها و مؤسسات دولتي و محلي و نهادهاي انقلاب اسلامي در جهت اجراي سياست عمومي دولت جمهوري اسلامي ايران. مطابق قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوري مصوب سال ۱۳۶۲ و آئين نامه اجرائي آن، عناصر تقسيمات کشوري عبارتند از: روستا، دهستان، شهر، بخش، شهرستان و استان. روستاها، مزارع و مکان‌های تابع و مستقل در تابعیت دهستان و شهرها در تابعيت بخش واقع می‌گردند. از لحاظ نظام اداری دهستان تابع بخش، بخش تابع شهرستان، شهرستان تابع استان و استان تابع تشکیلات مرکزي خواهد بود(ماده ۱۲ قانون) و هرگونه انتزاع و الحاق، تبديل، ايجاد، تجميع و ادغام، تعيين و تغيير مركزيت و نامگذاري و تغيير نام واحدهاي تقسيمات كشوري(به غير از استان) به پيشنهاد وزارت كشور و تصويب هيأت وزيران انجام خواهد شد(ماده ۱۳ قانون).

 

 شاخص میزان خطوط ریلی

 

ماخذ: بانک جهانی

 

بررسی روند شبکه ریلی کشور حاکی از آن است که طول خطوط اصلی ریلی در کشور تا پیش از انقلاب ۴ هزار و ۵۷۵ کیلومتر بوده و بهره‌برداری از طرح‌های متعدد ریلی در این حوزه باعث شده که امروز طول این خطوط به ۱۱ هزار و ۷۲۸ کیلومتر برسد.

به عبارت دیگر خطوط ریلی راه‌ آهن طی ۴۳ سال گذشته رشد بیش از ۲.۵ برابری را تجربه کرده و در مقایسه با آغاز انقلاب اسلامی بیش از ۶ هزار کیلومتر افزایش داشته است.

 موجودی کشور از لحاظ تعداد لوکوموتیو نیز طی ۴۳ سال گذشته به میزان ۲ برابر افزایش یافته و از حدود ۴۲۰ دستگاه در سال 1357  به ۹۵۶ دستگاه رسیده است. همچنین افزایش ۲ برابری تعداد واگن­های باری کشور نسبت به پیش از انقلاب از دیگر دستاوردهای حوزه ریلی در مسیر توسعه و پیشرفت است. تعداد واگن­های باری موجود تا پیش از انقلاب ۱۲ هزار و ۱۵۰ دستگاه بوده و اکنون به ٢٧ هزار و ۷۱۷ دستگاه رسیده است. شایان ذکر است ایران دارای بیش از ۱۴ هزار و ۷۸ کیلومتر شبکه راه‌آهن استاندارد و ۹۶ کیلومتر خطوط آهن عریض است.

 تراکم مسکن در 5 دهه اخیر

 

  ماخذ: نشریه شاخص های 55 ساله ایران، مرکز آمار ایران

 

بخش ساختمان با توجه به ماهیت خود سهم بسزای در اشتغال­زایی ایفا می­کند و می­تواند دلیل روشنی برای سرمایه­گذاری در این بخش باشد، تعداد شاغلان بخش ساختمان از سال 1385 تا 1395 روندی افزایشی داشته است که نشان دهنده اهمیت این بخش در اشتغال­زایی است. این روند در سال 1385، با تعداد 2367 هزار نفر آغاز شده است. سهم بخش ساختمان از اشتغال کل به تبع تعداد شاغلان افزایش داشته است. بیشترین سهم از اشتغال کل مربوط به سال 1392 با 15.5 درصد و 3301 هزار نفر شاغل می­باشد. روند رشد ارزش افزوده بخش ساختمان پس از تجربه 4 رشد مثبت تا سال 1388، از سال 1389 به بعد بجز سال 1390 رشد منفی داشته است. بخش ساختمان تحت تاثیر تحریم­ها، بعد از سال 1390، نتوانسته است به رشد مثبت دست پیدا کند و روند منفی خود را حفظ کرده است. آمار رشد ارزش افزوده بخش ساختمان در سال­های اخیر حاکی از رکود در بخش ساختمان است. سهم ارزش افزوده بخش ساختمان از تولید ناخالص داخلی در دوره 1385 تا 1395 بطور میانگین برابر با 5.0 درصد بوده است.

با نگاهی به نتایج سرشماری­های عمومی و نفوس مسکن طی سال­های 1365 تا 1395، تحولات بخش مسکن همسو با تحولات خانوار و جمعیت مشاهده می­شود. رشد تعداد واحدهای مسکونی با فرهنگ و رفتار خانوارها و پدیده­هایی چون نرخ رشد جمعیت، ازدواج، طلاق و تغییر سبک زندگی مردم در ارتباط است. روند رشد واحد مسکونی معمولی شهری شهری از سال 1365 تا 1395 همسو با رشد خانوار شهری، همواره مثبت بوده است. بطوریکه بیشترین رشد را در سال 1385 با 65.4 درصد داشته است. تحولات شیوه زندگی روستایی موجب شده تا واحد مسکونی معمولی روستایی نیز همسو با افزایش تعداد خانوار روستایی، افزایش یابد. رشد واحد مسکونی معمولی طی این سال­ها همواره مثبت بوده است ولی نکته قابل توجه آن است که در سال­های اخیر سطح رفاه خانوارهای روستایی با تغییر سبک زندگی مردم روستا افزایش یافته است.

با نگاهی به اعداد و ارقام تراکم خانوار در واحد مسکونی مشاهده می­شود که تراکم خانوارها در واحد مسکونی از سال­های 1355 تا 1395 رو به کاهش است. با وجود اینکه جمعیت و خانوار طی این سال­­ها رو به افزایش است ولی شاخص خانوار در واحد مسکونی رو به کاهش است که نشان دهنده بهبود این شاخص می­باشد. در گذشته که دو یا چند خانوار در یک واحد مسکونی سکونت دانشتند این شاخص بزرگتر بوده و در سال­های اخیر رو به کاهش است. این موضوع نشان­دهنده افزایش سطح رفاه مردم و مستقل شدن زوج­های جوان در واحد مسکونی مجزا دارد. این شاخص در خانوارهای روستایی بزرگتر از خانوارهای شهری است که دلیل آن فرهنگ و بافت روستا و زندگی پسران بعد از ازدواج با والدین برای کمک در کارهای کشاورزی و... است.

 

 

 

ماخذ: نشریه شاخص های 55 ساله ایران، مرکز آمار ایران

 

براساس آمار موجود در پایان سال 1357 فقط 844 هزار تلفن ثابت مشغول به کار(دایری) در كشور وجود داشت و اين رقم در پایان سال 1400 به 29 ميليون چهارصد هزار تلفن ثابت مشغول به کار رسيده است. پس از انقلاب به خصوص از سال 1368 به بعد تغييرات شگرفي در تكنولوژي توليد تجهيزات مخابراتي صورت گرفت كه شبكه فيبر نوري يكي از مهم­ترين اين تحولات است. با ادامه اين پيشرفت­ها مخابرات ايران در بخش­هاي ديگر مانند سامانه­هاي الكترونيكي، مخابراتي و سايبري نيز روز به روز پيشرفت كرد. تعداد مشترکین تلفن همراه از 13 میلیون مشترک در سال 1385 به 140 میلیون مشترک رسیده است. البته شایان ذکر است که بعضی از مشترکین بیش از یک خط تلفن همراه دارند. تعداد مشترکین اینترنت پهن باند ثابت از 9 میلیون مشترک در سال 1395 به 11 میلیون مشترک در سال 1400 رسیده است. همچنین تعداد مشترکین اینترنت پهن باند سیار از 33 میلیون مشترک در سال 1395 به 96 میلیون مشترک در سال 1400 رسیده است.