«ما می‌توانیم» مهمترین درس امام خمینی (ره) به جوانان است
حضرت امام خمینی (ره) از آغاز نهضت خویش بر کلیدواژه‌هایی اشاره داشتند که راهبردی‌ترین و کلیدی‌ترین آن شعار «ما می‌توانیم» است، مفهومی که در کنار جوان‌گرایی توانست گره مشکلات بسیاری را باز کند.
انقلاب اسلامی ایران با وجود ناملایمات و دشمنی‌هایی که از سر گذارنده علی رغم تحریم‌ها و تهدید‌ها و ضربات پی‌درپی بدخواهان خود، وارد دهه پنجم حیاتش شد.
حضور بی‌نظیر مردم در 22 بهمن 97 ثابت کرد که انقلاب با مردم و مردم با انقلاب همراه هستند. رهبر معظم انقلاب با تقدیر از این پایمردی و پایبندی مردم، بیانیه گام دوم انقلاب را صادر فرمودند که به نوعی نقشه راه سال‌های پیش رو برای پیشبرد انقلاب است.
مطالعه، تفحص، تبیین و تشریح این بیانیه مهمترین وظیفه جامعه فرهنگی است تا مسیر پیش رو را با قدرت بیشتر و با گام‌هایی پرصلابت‌تر برداریم. در سلسله یادداشت‌های «گام دوم انقلاب» سعی می‌شود مطالبات رهبر معظم انقلاب با محوریت بیانیه فوق و با نگاه فرهنگی مورد بررسی قرار گیرد. بخش اول از قسمت دهم آن را در ادامه می‌خوانید.
برکات نهضت خمینی
مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب، پس از ترسیم روند و شاکله انقلاب اسلامی و تحلیل مختصری از تاریخ نهضت الهی حضرت امام خمینی (ره)، در یک نگاه کلی و البته جامع استبداد ستیزی، ایجاد روحیه ملی، جوان گرایی و باورمندی به مفهوم ما می‌توانیم را خصیصه ذاتی و بنیانی انقلاب دانستند. ایشان در بخش دیگری از بیانیه گام دوم انقلاب می‌فرمایند:
«انقلاب به یک انحطاط تاریخی طولانی پایان داد و کشور که در دوران پهلوی و قاجار به شدت تحقیر شده و به شدت عقب مانده بود، در مسیر پیشرفت سریع قرار گرفت؛ در گام نخست، رژیم ننگین سلطنت استبدادی را به حکومت مردمی و مردم‌سالاری تبدیل کرد و عنصر اراده ملی را که جان‌مایه پیشرفت همه‌جانبه و حقیقی است در کانون مدیریت کشور وارد کرد؛ آن گاه جوانان را میدان‌دار اصلی حوادث و وارد عرصه مدیریت کرد؛ روحیه و باور «ما می‌توانیم» را به همگان منتقل کرد؛ به برکت تحریم دشمنان، اتکا به توانایی داخلی را به همه آموخت و این منشأ برکات بزرگ شد.»
ایران قبل از اسلام و بعد از اسلام با علم و فرهنگ و هنر بیگانه نبود، رشد تولید علم چه در بخش علوم انسانی و بخش‌های دیگر روندی رو به رشد داشت، هر چند که دانشمندان یا در خدمت سلسله‌های شاهی بودند و یا از سوی آنها در عصر و حرج به سر می‌بردند. به هر حال دانشمندان بسیاری در این سرزمین رشد کرده و آثار علمی فراوانی به جا گذاشتند.این روند بعد از دوره صفویه به شدت روبه افول نهاد.
جنگ‌های پی‌درپی در دوران افشاریه، اختلاف‌های درونی سلسله زندیه، غرب پرستی قاجاریه و در نهایت دست نشانده بودن رژیم پهلوی باعث شد ایران علم خیز در چند قرن دچار فترت شود. این فاجعه نه فقط در تولید علم بلکه در قدرت نظامی و سیاسی نیز دیده می‌شد.
همین امر سرخوردگی و احساس عقب ماندگی در ایرانیان بوجود آورده بود. تا جایی که غرب بخصوص آمریکا قبله آمال و آرزوی اغلب جوانان ایرانی شد.
حضرت امام خمینی (ره) با باور به استعدادهای نهفته و بالقوه جوان ایرانی آنها را از هوشیار کرد و با سخنرانی‌های خود مثل یک نفخه عیسوی در آنها انتباه و انقلابی ایجاد کرد که نتیجه آن پایان دادن همیشگی به 2500 سال حکومت طاغوت و ایجاد استقلال و عزت ملی بود.
ایمان جوانان به امام خمینی که برای اولین بار آنها را به هویت خود آگاه کرده بود سبب تحولی بنیادین در آنها شد به نحوی که ۱۵ سال بعد همین جوانان تحت امر ولایت فقیه توانستند انقلاب اسلامی ایران را به پیروزی رسانده و حتی آنرا به واسطه جنگ تحمیلی چنان که امام رحال بیان فرموده بود به دنیا صادر کنند.
جوان گرایی امام خمینی (ره) که مهمترین خصیصه ایشان بود سبب شد تا اغلب پست‌های کلیدی کشور مخصوصا در دوران دفاع مقدس به آنها تعلق بگیرد. همین سیاست گذاری راهبردی برکات زیادی به همراه داشت که آثار مثبت آن بعد از چهار دهه هنوز برجای مانده است.
علاوه بر این القای باور به مفهوم ما می‌توانیم در همین جوانان سبب شد کشور در اوج ترحیم و کمبودهای فراوان دچار رکود و انقلاب به شکست منتهی نشود. اگر این روحیه در جوانان آن دوران تقویت نشده بود قطعا جنگ جز خساران و شکست برای ما حاصلی نداشت. هر چند در ظاهر جنگ تحمیلی به همه موفقیت‌ها و پیروزی‌های آن به اتمام رسیده اما ما همچنان در جنگ نابرابری قرار گرفته‌ایم که هدفش هدم تمامیت اسلام با ابزار فرهنگی است.
اگر جوان ایرانی با همان روحیه و ظرفیت و شور و شعوری که امام راحل به ما ارزانی داشت در جبهه فرهنگی پیش‌روی کند و با باور به فرهنگ غنی اسلامی ایرانی خود یه تولید کالاهای فرهنگی اقدام کند بدون شک جامعه ایرانی مصرف کننده تولیدات تخدیرگر و مخرب غرب نخواهد بود.
شعار ما می‌توانیم تنها در حوزه علم و فناوری محدود نمی‌شود. این شعار اساسی انقلاب بیش از هر چیز باید در حوزه فرهنگ نمود عینی داشته باشد. هم اینکه این شعار را در نسل‌های بعدی نهادینه کند و همین که با باور به اصالت فرهنگی خود به ذائقه مخاطب خود پاسخ دهد و سلیقه مخاطبان خود را همسو با زندگی اسلامی ایرانی جهت دهی کند. چنان که مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب تصریح فرمودند انقلاب اسلامی ایران منشا برکات متعددی شد که در قسمت‌های بعدی در حد بضاعت به آنها پرداخته خواهد شد.