روایات حاکی از آن است که روزه دار پاداش روزه داری خویش را در روز عید فطر دریافت می‌کند. حضرت علی(علیه السلام) در خطبه ای به این امر چنین اشاره داشته‌اند:

«اى مردم! امروز شما روزى است که در آن به نیکوکاران پاداش داده مى‌شود و بدکاران در آن زیان مى‌کنند. امروز، شبیه‌ترین روزها به قیامت شماست. با بیرون آمدن خود از خانه‌هایتان به مصلاى خود، از بیرون آمدن از گورها و رفتن به پیشگاه خداوند یاد کنید. و از توقف و ایستادن خود در مصلى، وقوف خود در برابر خدا را یاد کنید و از بازگشت خود به خانه‌هایتان بازگشت خود را به جهنم و بهشت فرا یاد آرید. و اى بندگان خدا! بدانید نزدیک‌ترین و کمترین چیز که براى مردان و زنان روزه‌گیر فراهم است، این است که فرشته‌یى در آخرین روز ماه رمضان به آنان ندا مى‌دهد که اى بندگان خدا! بر شما مژده باد که گناهان گذشته شما آمرزیده شد و بنگرید که در آینده چگونه خواهید بود.» (روضة الواعظین/ ترجمه مهدوى دامغانى/ 565 )

مردم مى‌گویند: آمرزش و مغفرت بر کسى که ماه رمضان را روزه گرفته در شب قدر نازل مى‌شود. آیا این کلام صحیح است؟حضرت فرمودند: اى حسن، کارگر وقتى از عملش فارغ شد اجرتش را مى‌دهند و پایان عمل صائم شب عید است بنا بر این در شب عید مغفرت و آمرزش که پاداش روزه‌داران است نازل مى‌شود

حضرت روز عید را روزی می‌دانند که در آن روز به نیکوکاران پاداش می‌دهند و بدکاران و افرادی که توفیق عبادت و بندگی در ماه رمضان نصیبشان نشده است انگشت حسرت به دهان گرفته و از زیان کاران‌اند. و در نهایت پاداش از آن افرادی خواهد بود که یک ماه صبر و استقامت را پیشه خویش ساخته بودند. از جابر، از امام ابو جعفر از پدرش علیهما السّلام روایت شده است‌که فرمود: چون اوّلین روز از ماه شوّال فرا رسد، منادیى ندا در دهد که: اى مۆمنین بشتابید به سوى جوائزتان، سپس امام ابو جعفر علیه السّلام فرمود: اى جابر، جوائز خداى عزّ و جلّ بمانند جوائز آن پادشاهان نیست: آنگاه فرمود: آن روز، روز جوائز است.(من لایحضره الفقیه/529)

روز عید روزی است که روزه داران پاداش روزه داری خود را در آن دریافت می‌کنند. مگر نه این است که کارگر بعد اتمام کار خویش انتظار دریافت مزد دارد، روزه دار نیز پس از اتمام ماه مبارک انتظار پاداش از جانب خداوند متعال را دارد و روز عید فطر روزی است که پاداش خود را دریافت می‌کند.

نازل شدن مغفرت در شب عید فطر

نه تنها روز عید فطر روزی است که در آن برکات خداوندی نازل شده و روزه داران پاداش خویش را دریافت می‌کنند بلکه شب آن نیز، شب نازل شدن مغفرت و غفران خداوندی است به همین خاطر است که شب زنده داری در این شب توصیه شده تا بندگان خدا از توفیقات آن بی‌نصیب نمانند .

از عبداللّه بن مسعود نقل شده است که پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: جبرئیل از اسرافیل و او از پروردگارش نقل کرد که فرمود: هر کس شب عید فطر ده رکعت نماز بگزارد و در هر رکعت سوره حمد را یک مرتبه و «قل هو اللّه احد» را ده مرتبه بخواند، و در رکوع و سجده خود بگوید: «سبحان اللّه و الحمدللّه ولا اله الّا اللّه و اللّه اکبر»، سپس بعد از هر دو رکعت تشهد بخواند و سلام گوید، و چون از نماز فارغ شود هزار بار بگوید: «استغفر اللّه و اتوب الیه»، سپس به سجده رود و در سجده خود بگوید: «یا حىّ یا قیّوم، یا ذا الجلال و الإکرام، یا رحمان الدّنیا و الآخرة و رحیمهما، یا اکرم الأکرمین، یا ارحم الرّاحمین، یا اله الأوّلین و الآخرین اغفر لی ذنوبى و تقبّل صومى و صلاتى و قیامى» رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: سوگند به آن کسى که مرا به حق به پیامبرى برانگیخته است، این شخص سر از سجده بر نمى‌دارد مگر اینکه آمرزیده مى‌شود، و روزه ماه رمضان از او قبول مى‌گردد، و خدا از گناهان او مى‌گذرد، هر چند هفتاد گناه مرتکب شده باشد که هر گناهى از گناهان همه بندگان بزرگ‌تر باشد.

رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: به جبرئیل گفتم: آیا ماه رمضان تنها از او پذیرفته مى‌شود یا از همه بندگان خدا در تمام نقاط روى زمین پذیرفته مى‌گردد؟ فرمود: بلى، سوگند به آن کسى که تو را اى محمّد به حق به نبوّت برانگیخته است. از جمله کرامتهاى او بر خدا و بزرگى مقام و منزلتش این است که خداوند ماه رمضان او و آنان را بپذیرد، و از تمام خداپرستانى که میان مشرق و مغرب زندگى مى‌کنند نماز و روزه‌شان را قبول کند، و گناهانشان را بیامرزد، و دعایشان را مستجاب نماید پس از آنکه آنان نیز فرمان خدا را اطاعت کرده‌اند.

چه نیکوست این شب را همچون شب‌های قدر به شب زنده‌داری و عبادت پرداختن تا کاستی ها و کم کاری هایمان در ماه مبارک جبران گردد و اندکی از چشمه بندگی معبود سیراب گشت

سوگند به آن کسى که تو را به حق به پیامبرى مبعوث کرده است، هر کس این نماز را به جاى آورد و این گونه استغفار کند، خداوند نماز و روزه و شب زنده دارى او را قبول مى‌کند، و او را مى‌آمرزد، و دعایش را مستجاب مى‌کند، زیرا خداوند در کتابش فرموده: «از پروردگارتان آمرزش بخواهید سپس به او باز گردید» «1» و فرموده: «آنان که چون کار زشتى مرتکب شدند یا به خویشتن ستم نمودند، خدا را یاد کردند و براى گناهان خود آمرزش خواستند، و جز خدا کیست که گناهان را بیامرزد؟» «2» و فرموده: «از خدا آمرزش بخواهید که خدا بسیار آمرزنده و مهربان است» «3» و فرموده: از او آمرزش بخواه که بسیار توبه پذیر است» «4». ( ثواب الاعمال، 149) و در روایت دیگری آمده است:

پدرم رحمة اللّه علیه از محمّد بن یحیى عطّار، از محمّد بن احمد، از احمد بن محمّد سیّارى، از قاسم بن یحیى، از جدّش حسن بن راشد نقل کرده که وى گفت: عرض کردم: فدایت شوم مردم مى‌گویند: آمرزش و مغفرت بر کسى که ماه رمضان را روزه گرفته در شب قدر نازل مى‌شود. آیا این کلام صحیح است؟حضرت فرمودند: اى حسن، کارگر وقتى از عملش فارغ شد اجرتش را مى‌دهند و پایان عمل روزه دار شب عید است بنا بر این در شب عید مغفرت و آمرزش که پاداش روزه‌داران است نازل مى‌شود. عرض کردم: فدایت شوم، چه عملى سزاوار است در این شب انجام بدهیم؟ حضرت فرمودند: وقتى آفتاب غروب کرد غسل کن و بعد از خواندن نماز مغرب دو دست را بلند کن و بگو: یا ذا الطّول، یا ذا الحول، یا ذا الجود، یا مصطفى محمّد و ناصره صلّ على محمّد و على اهل بیته و اغفر لى کلّ ذنب احصیته علىّ و نسیته و هو عندک فی کتاب مبین. سپس به سجده برو و صد مرتبه بگو: اتوب الى اللّه. بعد حوائج خود را از خدا بخواه‌. (علل الشرائع / 259)

چه نیکوست این شب را همچون شب‌های قدر به شب زنده‌داری و عبادت پرداختن، تا کاستی ها و کم کاری هایمان در ماه مبارک جبران گردد و اندکی از چشمه بندگی معبود سیراب گشت.