تلاش ها برای مهار قدرت منطقه ای ایران
سفر مقام های ارشد وزارت خارجه امریکا از جمله رابرت مالی به کشورهای عربی منطقه بیشتر از آنکه با برجام مرتبط باشد بر تلاش ها برای مهار قدرت منطقه ای ایران تمرکز دارد.
رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و دانیل بنایم مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا در امور خلیج فارس در جریان سفر منطقه ای با مقامات امارات، عراق، بحرین، قطر و عربستان دیدار و گفتگو کردند و قرار است در ادامه سفر خود به اروپا با مقامات سه کشور فرانسه، انگلیس و آلمان نیز گفتگو کنند.
مالی قبل از آغاز این سفر در مصاحبه ای در موسسه صلح کارانگی با اشاره به برخی تغییرات ایجاد شده در مواضع کشورهای عربی منطقه گفته بود:' اگریک تغییر بزرگ از سال 2016 تاکنون ایجاد شده باشد، این است که همسایگان ایران هم اکنون با این کشور تعامل دارند. عربستان سعودی، امارات عربی متحده، و همه دیگر کشورهای شورای همکاری خلیج (فارس) اکنون با ایران تعاملی دارند که نداشتند. بسیاری از آنها سال 2016 با ایران تعامل نداشتند. این شرایطی (جدید و) متفاوت است.
مالی افزود ما همچنین توافق عادی سازی روابط اسرائیل و تعدادی از کشورهای عربی را داریم. این هم یک مؤلفه جدید است. در صورتی که از همه اینها درست استفاده کنیم و انگیزه ها و مشوق های بیشتری برای رسیدگی به بحران ایران ایجاد کنیم، در واقع همه اینها می تواند به تنش زدایی بیشتر کمک کند. اما همانطورکه گفتم، نقاط مثبت و منفی وجود دارد. در اصل آنچه در سال 2016 امضا شد، اگر ایران آمادگی اش را داشته باشد، می تواند امروز هم مناسب و عملی باشد'.
حال اینجا دو سوال مطرح می شود: نخست اینکه اگر مواضع کشورهای عربی مخالف برجام تغییر یافته پس علت سفر هیات امریکایی به حوزه خلیج فارس چیست؟ و دوم اینکه اساسا علت تغییرمواضع این دسته از کشورهای عربی چیست ؟
در پاسخ به سوال نخست می توان گفت که مهمترین بخش سفر مالی به منطقه عربستان اعلام شده و مهمترین هدفی هم که امریکا و رژیم صهیونیستی در عربستان دنبال می کنند این است که این کشور را مانند امارات و بحرین به عادی سازی روابط با این رژیم وادار کنند.
البته عربستان همچنانکه وزیر امورخارجه این کشورنیز اعلام کرده است آن را منتفی نمی داند اما زودهنگام می خواند و اگرچه در مواضع اعلامی آن را به تشکیل دولت فلسطین مشروط می کند اما به نظر می رسد دو عامل دیگر در این زمینه موثر است: نخست اینکه عربستان از به هم خوردن و تضعیف موقعیت خود در جهان اسلام نگران است دوم اینکه مهمترین اولویت عربستان درمقطع فعلی برون رفت از باتلاق و جنگ یمن است و لذا می خواهد مابه ازای آن را در یمن دریافت کند.
بر این اساس احتمال اینکه رویکرد دولت بایدن در قبال یمن برخلاف مواضع اعلامی ماه های قبل به سمت عربستان بچرخد وجود دارد.
اما در پاسخ به سوال دوم می توان گفت که هر دو کشور عربستان و امارات طی سال های بعد از امضای برجام در 2016 بخصوص در دوره چهارساله ترامپ مابه ازای خود را دریافت کردند و هردو کشور با حمایت دولت ترامپ و چراغ سبز رژیم صهیونیستی به سمت تقویت توان هسته ای خود حرکت و پروژه های اتمی چندین میلیارد دلاری اجرا کردند که برخی از آنها به مرحله بهره برداری نیز رسیده است.از این رو (همچنانکه رابرت مالی نیز اذعان کرده) برخلاف سال 2016 و زمان امضای برجام با آن مخالفت نمی کنند اما توجه و تلاش خود را به مهار قدرت منطقه ای ایران متمرکز کرده اند و تلاش های خود را در این زمینه با همراهی و همکاری امریکا و رژیم صهیونیستی و قدرت های اروپایی ادامه می دهند و به همین دلیل است که در این مقطع بیشتر تلاش ها بر مهار قدرت منطقه ای ایران متمرکز شده است تا از سرگیری مذاکرات برجام. منبع:خبرگزاری صداوسیما