ماه صفر دومین ماه از تقویم سال قمری می باشد ، این ماه از ماه های بدشگون تقویم قمری می باشد که در روزهای بسیاری از آن ائمه در احادیث پرداخت صدقه را نیک دانستند ، پیامبر اکرم در خصوص این ماه فرمودند « هر کس خبر تمام شدن این ماه را به من دهد، بشارت بهشت را به او می‏دهم.» روز بیستم ماه صفر (اربعین ) نیز زیارت امام حسین (ع) سفارش شده است . خواندن زیارت نامه این امام نیز دارای ثواب فراوانی می باشد. بهترین دعای زمان رؤیت هلال ماه صفر نیز ، دعای چهل و سوم صحیفه سجادیه است.

چرا صفر را صفر نامیده اند؟
در نامگذاری این ماه، دو وجه ذکر کرده ‏اند:
1. از «صفْرة (زردی)» گرفته شده؛ زیرا زمان انتخاب نام، مقارن فصل پاییز و زردی برگ درختان بوده است.
2.از «صفْر (خالی)» گرفته شده؛ زیرا مردم پس از پایان ماه‏های حرام، رهسپار جنگ می‏ شدند و شهرها خالی می‏ شد.
این ماه، معروف به شومی و بدشگونی است. از پیامبر اکرم (ص) درباره ماه صفر، چنین نقل شده است:
هر کس خبر تمام شدن این ماه را به من دهد، بشارت بهشت را به او می‏دهم.

حوادث تاریخی فراوانی در ماه صفر رخ داده است که به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:
 
اول صفر : وارد کردن سر مطهر امام حسین علیه السلام به شام ، ورود اهل بیت علیهم السلام به شام ، شهادت زید بن علی بن الحسین علیهم السلام (به روایتی)، آغاز جنگ صفین (بنا بر روایتی)
 
دوم صفر : مجلس یزید لعنت‌الله علیه بنا بر نقلی، شهادت زید بن علی بن الحسین علیهم السلام ( به روایت دیگر)
 
سوم صفر : ولادت حضرت امام محمد باقر علیه السلام 57 هجری قمری به روایتی.
 
چهارم صفر  : وفات آیت‌الله محمد علی شاه آبادی (1369 هجری)
 
پنجم صفر  : شهادت حضرت رقیه سلام الله علیها و لعنة‌الله علی قاتلی‌ها، 61 هجری.
 
ششم صفر  : صدور توقیع امام عصر ارواحنا لتراب مقدمه الفداء به حسین بن روح.
 
هفتم صفر  : ولادت امام موسی کاظم علیه السلام 128 هجری، شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام بنابر نقل بحار، وفات آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی 1411 قمری.
روز اول ماه: خواندن نماز اول ماه که آن دو رکعت است، در رکعت اول بعد از «حمد» سی مرتبه سوره «توحید» و در رکعت دوم بعد از «حمد» سی مرتبه سوره «قدر» بخواند و بعد از نماز صدقه ای در راه خدا بدهد،هر کس چنین کند، سلامت خود را در آن ماه از خداوند متعال گرفته است.
 
هشتم صفر  : وفات حضرت سلمان فارسی (سلمان محمّدی ) رضی‌الله عنه 35 هجری قمری
 
نهم صفر  : شهادت عمار یاسر رضی‌الله عنه در جنگ صفین 37 هجری، شروع جنگ نهروان 38 هجری قمری.
 
دوازدهم صفر  : وفات هارون برادر حضرت موسی علیهماالسلام.
 
سیزدهم صفر  : اختیار حکمین در صفین و حیله عمروعاص.
 
چهاردهم صفر  : شهادت محمدبن ابوبکر به دست عمروعاص (بنابر روایتی)
 
شانزدهم صفر  : شهادت آیت‌الله سید حسن اصفهانی فرزند آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی 1349 قمری.
 
هجدهم صفر  : شهادت اویس قرنی در جنگ صفین 37 هجری قمری.
اربعین
 
بیستم صفر  : اربعین حسینی.
 
بیست و دوم صفر  : صدور توقیع شریف امام عصر ارواحنا لتراب مقدمه الفداء برای مرحوم شیخ مفید اعلی الله مقامه 420 قمری.
 
بیست و سوم صفر  : پی کردن ناقه حضرت صالح نبی علیه السلام توسط قومش - گرفتار شدن حضرت یونس علیه السلام در شکم ماهی.
 
بیست و چهارم صفر  : شدّت یافتن بیماری حضرت رسول اعظم صلی الله علیه و آله و سلّم.
 
بیست و پنجم صفر  : شانه گوسفند و دوات طلبیدن پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلّم برای نوشتن وصیّت نامه و منع عمر (لعنة الله علیه) از این کار. 
 
بیست و ششم صفر : دستور پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلم به لشکر اسامه جهت آماده شدن در جنگ با رومیان( بنابر نقل واقدی 11 هجری) ، سالروز انقراض حکومت امویان.
 
بیست و هشتم صفر  : رحلت جانسوز رحمت للعالمین پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم در روز دوشنبه 28 صفر سال 11 هجری قمری - شهادت مظلومانه سبط اکبر امام مجتبی علیه السلام 50 قمری.
 
(سی‌ام / بیست و نهم ) صفر  : شهادت امام رضا علیه السلام 203 هجری قمری